NUREKSAIN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI SANE KAANGGEN RING DIALOG PRAGINA PUPULAN SATUA BAWAK PIKARDIN I GUSTI PUTU ANTARA

Authors

  • Kadek Meliningsih .
  • Dr. I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum. .
  • Prof. Dr. I Made Sutama,M.Pd .

DOI:

https://doi.org/10.23887/jpbb.v3i1.6877

Abstract

Tetilikan puniki matetujon nlatarang (1) soroh anggah-ungguhing basa Bali, lan (2) Basa Bali manut anggah-ungguhing basa Bali. Tetilikan puniki nganggen palihan tetilik deskriptif-kualitatif. Jejering ring tetilikan puniki inggih punika pupulan satua bawak pikardin I Gusti Putu Antara. Penandang tetilikan puniki inggih punika anggah-ungguhing basa Bali. Pamupulan data nganggen metode studi pustaka lan metode dokumentasi. Data tureksa ring tetilikan puniki kalaksanayanng identifikasi data, milihin data, nyorohang data, deskripsi data, lan panyutetan. Pikolih tetilikan puniki nyantenang (1) soroh anggah-ungguhing basa Bali sane kaanggen ring dialog pragina pupulan satua bawak pikardin I Gusti Putu Antara, minakadi basa alus, basa madia, basa andap, lan basa kasar. (2) Basa Bali sane kaanggen ring dialog pragina pupulan satua bawak pikardin I Gusti Putu Antara manut anggah-ungguhing basa Bali, punika kabinayang patut lan iwangnyane basa sane kaanggen. Patut lan iwangnyane basa sane kaanggen, kapanggihin ritatkala pragina punika mabebaosan majeng ring sang sane patut kasinggihang. Bebaosan sane sapatutnyane nganggen basa alus majeng ring sang sane patut kasinggihang, nanging katujuang ngangge basa andap punika iwang. Nanging bebaosan ring pupulan satua bawak pikardin I Gusti Putu Antara akehan sane sampun patut. Tetilikan puniki prasida ngicenin uger-uger majeng ring pangwacen mangda prasida dados sesuluh indik anggah-ungguhing basa, majeng ring pangawi mangda dados pratiwimba anggen maripurnayang satua bawak sane kakaryanin. Majeng ring penilik sane tiosan mangda prasida dados sesuluh ri ala makarya tetilik indik anggah-ungguhing basa Bali.
Kata Kunci : satua bawak, anggah-ungguhing basa, patut/iwang

The aim of this research are (1) kind of Balinese language levels, (2) Balinese language based on its levels. This research used descriptive qualitative method. Object of this research are I Gusti Putu Antara's short stories collection. Subject of this research are balinese language levels. The researcher used references study and documentation as method of data collection. The result of this research are (1) Kind of balinese levels used in characters' dialogue of I Gusti Putu Antara's short stories collection, likes, “bahasa alus”, “bahasa madia”, “bahasa andap”, “bahasa kasar”. (2) Balinese language used in characters' dialogue of I Gusti Putu Antara's short stories collection, based on balinese language levels it differentiate based on correct and wrong language used. We know Correct and wrong language when the characters speak with older people. Language used should be used “bahasa alus” to older people, but they used “bahasa andap” and it's wrong. But dialogue in the stories in I Gusti Putu Antara's story had less of mistake. This research explained rule of made short story.
keyword : short story, Balinese language levels, true/false

Published

02-06-2016

Issue

Section

Articles