NUREKSAIN WANGUN LAN GUNA SARAT PAGURON-GURON GEGURITAN DHARMA STHITI KEKAWIAN I MADE MENAKA

Authors

  • Ni Wayan Ari Suryanti .
  • Ida Bagus Rai, S.S., M.Pd .
  • Dr. I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum. .

DOI:

https://doi.org/10.23887/jpbb.v4i2.7733

Abstract

Tetilik puniki matetujon nelatarang (1) tata wangun intrinsik miwah (2) guna sarat paguron-guron ring geguritan Dharma Sthiti kekawian I Made Menaka. Jejering ring tetilik puniki inggih punika marupa geguritan “Dharma Sthiti” kekawian I Made Menaka lan Penandang ring tetilikan puniki inggih punika wangun miwah guna sarat paguron-guron. Ring tetilik puniki nganggen tetilik deskriptif kualitatif lan mupulang datanyane kalaksanayang nganggen kramaning dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen inggih punika deskriptif kualitatif, pah-pahannyane (1) reduksi data, (2) ngwedarang data (menyajikan data), (3) makarya panyutet (kesimpulan). Pikolih sane kapolihang (1) wangun intrinsik sane wenten ring geguritan “Dharma Sthiti” inggih punika,unteng (tema), lelintihan (plot/alur), rerawatan (latar/setting), pragina (penokohan), sudut pandang (point of view), paribasa (gaya bahasa), pebesen/ tetuek. (2) guna sarat paguron-guron sane wenten ring geguritan “Dharma Sthiti” kekawian I Made Menaka inggih punika sradha, jemet makarya, trena asih, urati ring krama, awiwahara lan meled uning. Cutetnyane geguritan Dharma Sthiti puniki sampun kawangun olih wangun sane jangkep tur guna sarat paguron-guron sane kapanggihin mapaiketan sareng kawentenan lan parilaksana masimakrama. Saking tetilik puniki kaaptiang majeng ring krama Bali prasida ngalestariang budaya lan kria sastra Bali utaminyane geguritan, majeng sang pangwacen kaaptiang prasida ngicenin paweweh kaweruhan indik wangun intrinsik kria sastra miwah guna sarat paguron-guron sane wenten ring Geguritan Dharma Sthiti kekawian I Made Menaka lan majeng panilik sane lianan mangda prasida kanggen pratiwimba ri kala makarya tetilikan sane kantun mapaiketan sareng tetilikan puniki.
Kata Kunci : geguritan, guna sarat paguron-guron, wangun intrinsik

This study aimed at describing 1) the intrinsic structure and 2) the value of character education in Geguritan Dharma Sthiti created by I Made Menaka. Subject in this study was Geguritan Dharma Sthiti created by I Made Menaka and the object of this research was the structure and value of character education. In this research, using qualitative descriptive study and collecting data conducted by using the method of documentation. Analysis of the data which was used was descriptive qualitative, the parts (1) data reduction, (2) presenting data, (3) a conclusion. The results are (1) The structure intrinsically contained in Geguritan Dharma Sthiti created by I Made Menaka were the theme, plot / grooves, background / setting, characterizations, viewpoint (point of view), style, mandate. (2) The value of character education contained in Geguritan Dharma Sthiti created by I Made Menaka were trust, hard work, love of peace, social care, tolerance, curiosity. The point was Geguritan Dharma Sthiti has been arranged with the complete structure and character education values found therein relating to the situation and act in society. From this research was expected Balinese people can preserve the culture and literature of Bali especially in Geguritan, the readers of this research was expected to provide additional knowledge about the structure of literary works and the value of character education that exist in Geguritan Dharma Sthiti created by I Made Menaka and other researchers were expected to make this research into consideration when creating similar research or related research.
keyword : Geguritan, the value of character education, intrinsic structure

Published

21-07-2016

Issue

Section

Articles