Nureksain Wangun (Struktur) miwah Widang Sosiologi Kria Sastra ring Geguritan "Uwug Berangbang" Pakardin I Wayan Karda

Authors

  • Ni Kade Wira Utari .
  • Prof. Dr. I Nengah Martha,M.Pd .
  • Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .

DOI:

https://doi.org/10.23887/jpbb.v3i1.6988

Abstract

Tetilik puniki matetujon anggen nelatarang (1) tata wangun (struktur) miwah (2) widang sosiologi kria sastra ring geguritan “Uwug Berangbang” pakardin I Wayan Karda. Jejering ring tetilik puniki inggih punika marupa geguritan “Uwug Berangbang” pakardin I Wayan Karda lan Penandang ring tetilikan puniki inggih punika wangun miwah widang sosiologi kria sastra. Ring tetilik puniki nganggen tetilik deskriptif kualitatif lan mupulang datanyane kalaksanayang nganggen kramaning dokumentasi, kramaning pengutipan data saha kawewehin antuk sadu wicara. Data tureksa sane kaanggen inggih punika deskriptif kualitatif, pah-pahannyane (1) mupulang data, (2) reduksi data, (3) sane katur lan (4) tetingkesan data. Pikolih (1) wangun (struktur) sane wenten ring geguritan “Uwug Berangbang” inggih punika murda (judul), unteng (tema), lelintihan (desa, kala, patra), genah (latar), pragina (tokoh), genah sang pengawi (sudut pandang), piteket (amanat), paribasa (gaya bahasa). (2) Widang sosiologi kria sastra sane wenten ring geguritan “Uwug Berangbang” pakardin I Wayan Karda inggih punika; srada, parilaksana, tradisi mayadnya, lan pabesen/tetujon maurip. Cutetnyane geguritan Uwug Berangbang puniki sampun kawangun olih wangun sane jangkep tur widang sosiologi kria sastra sane kapanggihin mapaiketan sareng kawentenan lan parilaksana masimakrama. Saking tetilik puniki kaaptiang para krama Bali prasida ngalestariang budaya lan kria sastra Bali utaminyane geguritan, majeng sang pangwacen kaaptiang prasida ngicenin paweweh kaweruhan indik wangun kria sastra miwah widang sosiologi kria sastra sane wenten ring Geguritan Uwug Berangbang pakardin I Wayan Karda lan majeng panilik sane lianan mangda prasida nadosang tetilikan puniki pinaka pratiwimba utawi kaanggen panyanding rikala makarya tetilikan sane kantun mapaiketan sareng tetilikan puniki.
Kata Kunci : geguritan, sosiologi sastra, wangun

This research is aim to describe (1) structure and (2) sociology aspect of literature work from geguritan “Uwug Berangbang” by I Wayan Karda. The subject of this research is geguritan “Uwug Berangbang” by I WayanKarda and the object of this research is structure and sociology aspect of literature work. This is a descriptive qualitative research and the data was collected by using documentation method, citation method and interview. The data analysis used in this research is descriptive qualitative, which are (1) data collection, (2) data reduction, (3) data classification, and (4) data conclusion. (1) The intrinsic structure of geguritan “Uwug Berangbang” are title, theme, plot, background, character, view of point, moral value and language style. (2) Sociology aspect of literature work which contain in geguritan “Uwug Berangbang” by I Wayan Karda are belief, behaviour, tradition of doing yadnya, and moral value. In short, gegurita n“Uwug Berangbang” already contain a complete structure and the sociology aspect of literature work which is found is related with situation and behaviour in the society. From this research is expected that Balinese people can conserve the culture and Balinese literature work especially gegeuritan. This research is expected can improve the knowledge of the readers about the structure of literature work and sociology aspect of literature work which is contain in geguritan “Uwug Berangbang” by I Wayan Karda. This research also expected can be an example to the other researcher which conducts the related research.
keyword : Geguritan, sociology aspect, Structure

Published

15-06-2016

Issue

Section

Articles